Tổng hợp kiến thức cơ bản chị em cần nắm được trước khi mang thai

Để có một thai kỳ an toàn và khỏe mạnh, bên cạnh các biện pháp bảo vệ và giữ gìn sức khỏe trong thời kỳ mang thai thì quá trình chuẩn bị về sức khỏe, tinh thần, tình hình tài chính và các yếu tố khác trước khi mang thai đóng một vai trò vô cùng quan trọng mà không phải ai cũng biết. Chính vì vậy, chị em phụ nữ cần nắm rõ các kiến thức cơ bản sau để luôn có một thai kỳ khỏe mạnh.

1. Tiêm phòng khi có kế hoạch mang thai

Tiêm chủng trước và trong thời gian mang thai là việc làm quan trọng để giúp các mẹ bầu có một thai kỳ khỏe mạnh, thai nhi ra đời có sức đề kháng tốt, giảm nguy cơ mắc bệnh. Vì vậy, lịch tiêm phòng nên được các mẹ bầu chú ý thực hiện nghiêm túc.

Trước khi mang thai cần chú ý những loại tiêm phòng sau:

– Rubella: Muộn nhất là 3 tháng trước khi mang bầu. Nếu mẹ bị nhiễm bệnh Rubella, trong 3 tháng đầu hoặc tháng cuối của thai kỳ có thể gây sẩy thai, sinh non hoặc em bé ra đời có dị tật.

– Viêm gan B: Có thể tiêm trước hoặc trong khi mang bầu đều được. Mẹ mắc bệnh này có thể lây sang con. Bệnh dễ chuyển thành ung thư gan.

– Thủy đậu: Muộn nhất là 2 tháng trước khi mang bầu. Khoảng 2% số bé có mẹ mắc thủy đậu trong 5 tháng đầu của thai kỳ có nguy cơ mắc dị tật, gồm dị dạng hình thể, liệt chân tay. Ngoài ra, người mẹ mắc thủy đậu còn có thể chuyển virus gây bệnh này sang cơ thể con trong khi sinh nở.

– Cúm: Phụ nữ có thể tiêm phòng cúm vào mọi thời điểm trước khi mang thai. Mẹ mắc cúm trong ba tháng mang thai đầu có thể khiến con bị dị tật.

Trong khi mang thai, bà bầu cần chú ý tới lịch:

– Uốn ván: Mũi đầu, từ tuần 22 trở đi, mũi 2 tiêm nhắc lại cách 1 tháng. Để phòng sinh non, bạn nên tiêm mũi 1 muộn nhất là tuần 26, mũi 2 vào tuần 30. Mẹ nên tiêm phòng uốn ván vì chứng này có thể gây nên tình trạng thai chết lưu.

– Cúm: Nếu 3 tháng giữa và 3 tháng cuối của thai kỳ trùng hợp với mùa cúm (từ tháng 10 cho đến hết tháng 2 của năm sau). Khi đó sẽ khiến bà bầu mệt mỏi và tác động lớn đến thai nhi.

2. Chuẩn bị sức khỏe trước khi có kế hoạch mang thai

Phụ nữ khi có kế hoạch mang thai hãy chuẩn bị một tinh thần khỏe khoắn, điều đó cũng sẽ giúp cho việc thụ thai dễ dàng hơn và giúp thai nhi khỏe khoắn suốt 9 tháng trong bụng mẹ. Nên ngưng dùng thuốc tránh thai 3 tháng trước khi quyết định thụ thai. Có một chế độ sinh hoạt, nghỉ ngơi hợp lý, chế độ dinh dưỡng đầy đủ trong một thời gian trước khi mang thai. Tránh làm việc quá căng thẳng, uống rượu, hút thuốc lá và sử dụng các chất kích thích.

Ngoài ra, việc cung cấp đủ acid folic, sắt trước khi mang thai là rất cần thiết nhưng rất nhiều phụ nữ chưa hiểu hết tầm quan trọng của việc bổ sung này, thường là đến khi mang thai thì các bà bầu mới bắt đầu uống bổ sung sắt và acid folic. Nhưng theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới thì nên uống bổ sung sắt và acid folic khoảng từ 1 – 3 tháng trước khi mang thai, liên tục trong giai đoạn mang thai cho đến 1 tháng sau khi sinh. Uống sắt để tránh tình trạng thiếu máu, bởi thiếu máu gây nên nhiều nguy cơ cho cả mẹ và con, như nguy cơ đẻ non, đẻ con nhẹ cân, dễ bị chảy máu, nhiễm trùng ở thời kỳ hậu sản, giảm tạo sữa sau sinh, đối với con có nguy cơ bị khuyết tật hay tử vong. Uống acid folic là nhân tố cần thiết cho sự thành lập tế bào của bào thai và ngừa tật dị dạng ở não và tủy sống như tật không có não bộ, nứt đốt sống.

Sau đó, trong thời kỳ mang thai cần bổ sung thêm canxi và các dưỡng chất cần thiết khác. Bắt đầu bổ sung canxi từ tháng thứ 4 vì từ 3 tháng giữa trở đi hệ xương thai nhi phát triển mạnh, nên nhu cầu canxi của mẹ là rất lớn.

3. Khám thai định kỳ

Khi phát hiện có thai các mẹ nên đi khám thai càng sớm càng tốt. Bạn nên khám thai trước khi thai được tám tuần tuổi, để sớm phát hiện các dấu hiệu bất thường của thai nhi tránh tình trạng sảy thai. Khám thai lần đầu cũng rất quan trọng vì bác sỹ có thể chuẩn đoán tuổi thai nhi, ngày sinh chính xác hơn các tháng giữa và cuối của thai kỳ.

Ngoài ra mẹ bầu còn phải thực hiện một số xét nghiệm sau:

Xét nghiệm đặc biệt

Để kiểm tra sức khỏe của mẹ, tình trạng phát triển thai nhi, bao gồm cả chuẩn đoán về những biến chứng và bất toàn ở bào thai, trong quá trình thai nghén có thể mẹ bầu sẽ được chỉ định làm một số xét nghiệm đặc biệt. Dù hầu hết mẹ bầu đều rất căng thẳng khi không may nằm trong nhóm nguy cơ phải làm các xét nghiệm này, nhưng nên biết rằng, đây là cách hiệu quả giúp bác sĩ dự liệu các tình huống có thể xảy ra, từ đó can thiệp cần thiết và tốt nhất cho thai kỳ của bạn.

 Xét nghiệm tầm soát

Đây là những xét nghiệm dùng để tầm soát những khả năng khác nhau về dị tật thai nhi. Nếu xét nghiệm chỉ ra nguy cơ cao thì người mẹ phải làm thêm xét nghiệm chẩn đoán để xác định hoặc loại bỏ vấn đề đó. Thường bao gồm các xét nghiệm:

– Siêu âm xuyên gáy. Nhằm đánh giá nguy cơ thai nhi dị tật, như hội chứng Down hay bệnh tim bẩm sinh, được thực hiện vào giai đoạn từ 11 – 14 tuần tuổi.

– Tầm soát huyết thanh. Một mẫu máu của thai phụ được lấy ở tuần thứ 16 để đo mức độ trong huyết thanh của 3 chất estriol, hCG, AFP. Kết quả được đánh giá liên quan đến tuổi của mẹ để xem thai nhi có bị hội chứng Down hay không. Nếu nguy cơ cao người mẹ sẽ phải chọc dò ối để xác định chẩn đoán.

– Xét nghiệm AFP. Xét nghiệm này được thực hiện căn cứ vào hàm lượng alpha-fetoprotein trong máu thai phụ để chẩn đoán các dị tật thai nhi như nứt đốt sống, não úng thủy, hội chứng Down v.v…

4. Chế độ dinh dưỡng khi mang thai

Do chưa có kinh nghiệm nên các chị em sẽ rất lo lắng không biết nên ăn gì để tốt cho thai nhi. Theo khuyến cáo của các chuyên gia, trong thời gian mang thai, bà bầu nên ăn uống đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng, nhất là vitamin và các loại khoáng chất. Đặc biệt, trong từng giai đoạn của thai kỳ, nhu cầu dinh dưỡng cho bà bầu sẽ có xu hướng thay đổi cho phù hợp với sự phát triển của bé. Chẳng hạn, trong 3 tháng đầu, bà bầu cần đặc biệt bổ sung axit folic và vitamin B12 để chống dị tật ống não cho trẻ. Trong khi đó, 3 tháng giữa và cuối thai kỳ, nhu cầu dinh dưỡng sẽ xoay quanh các thực phẩm giàu canxi và sắt. Thực phẩm giàu chất béo cũng rất quan trọng trong thai kỳ, có ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình hình thành và phát triển các tế bào não, giúp thai nhi phát triển trí thông minh ngay từ trong bụng mẹ.

Nguồn : https://methongthai.biz/nhung-kien-thuc-co-ban-chi-em-can-nam-duoc-truoc-khi-mang-thai/